گیربکس یا جعبه دنده

در ابتدا لازم است بدانید که گیربکس متشکل از چندین چرخ دنده هست این چرخدنده ها قطعاتی دندانه دار بوده که داری سوراخی به اندازه محور متصل به خود میباشند و بر روی آن سوار میشوند.
زمانی که میخواهیم ارتباطی بین دو محور ایجاد نماییم لازم است که آن ها از طریق چرخ دهنده به هم متصل کنیم. در حقیقت از طریق این چرخ دنده هامیتوان گشتاور و سرعت دورانی را کنترل کرد. اندازه چرخ دنده های متصل یکسان است ولی قطر آن ها از یکدیگر متفاوت است. هر چه میزان قطر چرخ دنده ها کمتر باشد تعداد دور لازم برای گردش بیشتر است و بنابراین سرعت بیشتری خواهیم داشت.
گیربکس دومین عضو مهم در سیستم انتقال قدرت پس از کلاچ است. گیربکس از تعدادی چرخ دنده و محور تشکیل شده و در یک محفظه قرار گرفته اند. وظیفه گیربکس تغییر گشتاور تولیدی توسط پیشرانه و تنظیم سرعت دورانی چرخ ها است.
در گیربکس های دستی ساده سه محور وجود دارد. محور اول از طریق کلاچ به پیشرانه متصل است و محور محرک نام دارد. محور دوم محور متحرک نام داشته و از طریق محور سوم یا واسط به محور محرک متصل است.

سیستم برقی خودرو از مهمترین قسمت های خودرو بوده و باطری مانند قلب این سیستم است. استارت خودرو با استفاده از جریان برق صورت میگیرد و اشتعال بنزین و یا سوخت ماشین به وسیله جریان برق میباشد. سیستم برق خودرو انرژی شیمیایی را به الکتریکی تبدیل میکند.
این بخش شامل دینام، باطری، انژکتور، کویل، وایر، شمع میباشد.
دینام وظیفه شارژ کردن باطری ماشین به عهده داشته و سعی در نگه داشتن باطری در حالت پر را دارد.
باطری منبع تامین برق خودرو است.
انژکتور ترکیب کننده هوا و سوخت بوده و باعث احتراق در سوپاپ ها میشود.
کویل نقش تقویت برق در محفظه شمع ماشین به جهت احتراق را به عهده دارد و خرابی آن باعث بد کار کردن موتور میشود.
وایر نقش انتقال دهنده جریان به شمع را داشته و باعث ایجاد جرقه در شمع میشود.

روغن موتور  به منظور روان سازی اجرا موتور، خنک سازی، روانکاری و جلوگیری از خوردگی موتور مورد استفاده قرار میگیرد.

با توجه به کارکرد در دمای بالا و روان سازی اجزای فلزی موتور و اکسید شدن روغن مستلزم تعویض پس از طی مسافتی مشخص است. بر باور بسیاری سیاه شدن روغن پس از طی مسافتی به معنی نا مناسب بودن روغن می باشد و در واقع سیاه شدن روغن به دلیل اثر پاک کنندگی آن است. زیرا دوده، ناخالصی و ذرات معلق در موتور خودرو شما را تمیز کرده و باعث میشود عمر موتور شما بیشر شود. در صورتی که روغن موتور شما پس از طی مسافت 1000کیلومتر تغییر رنگ ندهد باید تعویض شود زیرا روغن استفاده شده کیفیت لازم جهت پاک کنندگی را ندارد. زمان پیشنهای شرکت های تولید کننده روغن برای تعویض هر 6 ماه و یا پس از طی کردن 10 الی 12 هزار کیلومتر است. که این مقدار بر اساس شهر و آب هوا متفاوت است. در شهر تهران به دلیل وجود ترافیک و آلودگی هوا روغن خودرو شما زودتر اکسید شده و خاصیت خود را از دست میدهد. به ازای هر یک ساعت روشن بودن خودرو 50کیلومتر مسافت محاسبه میشود و بهتر است پس از طی مسافت 5 الی 6 هزار کیلومتر روغن موتور،فیلتر و فیلتر هوا تعویض شود. اینکار باعث میشود عمر موتور خودرو شما بیشتر شده و از هزینه گزاف تعمیر موتور جلوگیری شود. همچنین تعویض روغن خودرو زودتر از موعد به هیچ عنوان کار درستی نبوده و باعث کاهش عمر موتور میشود.

جلو بندی و یا سیستم تعلیق خودرو وظیفه هندلینگ و تعلیق ماشین را به عهده دارد.

شامل قطعاتی چون: میل موجگیر، طبق، سگ دست، شغال دست، کمک فنر، فنر، سیبک‌ها، سیستم فرمان، دستگاه تعلیق، اکسل است.

میل موجگیر یا میل تعادل وظیفه حفظ تعدل خودرو در پیچ ها و برقرار تماس حداکثری چرخ با زمین را دارد.

طبق قطعه ای فلزی بوده که در دوسر آن بوش های محوری دارد، از یک سمت به قطعات متحرک سیستم تعلیق و از سمت دیگر به شاسی متصل میشود و متصل کننده شاسی به سیستم تعلیق است.

سگ دست لولایی برای چرخاندن چرخ بر یوی محور فرمان ( سیبک ) است. و همچنین نقش نگهدارنده چرخ نیز به عهده سگ دست است. و نیز دیسک های ترمز، فرمان و اتصالات چرخ به سگ دست متصل میشود.

شغال دست وظیفه نگهداشتن سیبک فرمان را داشته و میل کمک و میل فرمان نیز به آن متصل میشود.

سیبک یک قطعه فلز کروی بوده و به بازو متصل میشود، این قطعه درون محفظه ای فولادی قرار داشته و اطراف آن با لاستیک پوشیده شده این قطعه توانایی چرخاندن چرخ به طرفین را میدهد و همچنین باعث میشود در جاده های ناهموار و دست انداز ها چرخ ها انعطاف پذیری خوبی داشته باشند.

سیستم فرمان وظیفه هدایت خودرو را دارد. و به چندین دشته دستی، هیدرولیکی، الکتروهیدرولیکی و الکتریکی تقسیم میشوند.
سیستم فرمان دستی: انتقا حرکت دورانی غربیلک فرمان به دنده شانه ای و تبدیل آن به حرکت خطی از طریق مفصل ها به چرخ
سیستم فرمان هیدرولیکی: این سیستم از قدرت موتور برای حرکت پذیری چرخ ها استفاده میکند و این موضوع باعث کاهش بازده خودرو شده به طوری که حتی زمان حرکت به صورت مستقیم نیز این سیستم عمل میکند.
سیستم فرمان الکتروهیدرولیکی: این سیستم از یک پمپ هیدرولیک مجزا استفاده کرده و به صورت مستقل عمل میکند اما در این سیستم نیز مشکل استفاده دائم از سیستم هیدورلیک پابرجاست.
سیستم فرمان الکتریکی: در این سیستم اول سنسور گشتاور وارد شده از غربیلک فرمان حرکت را حس کرده و آن را به میکروکنترلر ارسال میکند. و نتیجه آن بیشترین عملکرد در سرعت پایین و کمترین عملکرد در سرعت بالا است.

اکسل در تریف ساده محوری جهت نصب چرخ ها است اما وظایف پیچیده ای دارد.
اکسل ثابت: چرخ ها از طریق یک محور سخت به صکدیگر متصلشده و باعث میشود چرخ ها قابلیت حرکن مستقل نداشته باشند
اکسل جلو فرمانپذیر : به صورت تیرک دارای انحنا در وسط میباشد که بسته به نوع خدرو این انحنا میتواند کمتر باشد، همچنین مکانیزم ذوزنقه ای فرمان نیز امکان فرماندهی دو چرخ به صورت همزمان و با زاویه ای مختلف را میدهد
اکسل جلو محرک: وظیفه انتقال قدرت و فرمانپذیری چرخ را به عهده دارد.
اکسل ثابت: ر بیشتر خودرو های کشنده مورد استفاده است و نیازی به حرکت پذیری و انتقال قدرت به چرخ را ندارد.
اکسل تعلیق مستقل: در این نوع اکسل هرگونه حرکت پذیری در چرخ یکطرف تاثیر چندانی بر طرف دوم ندارد زیرا اجرا اکسل و تعلیق در دو طرف خودرو به صورت مجزا و یا با اصطلاح مستقل عمل میکنند.

متن دلخواه

گیربکس اتوماتیک بر خلاف گیربکس های دستی گدال کلاچ ندارند و همچنین نیازی به تعویض دنده توسط راننده نیست.
هر دو نوع گیربکس عملکردی یکسان دارند اما از راه هایی کاملا متفاوت.
گیربکس های سیاره های AT:
این نوع گیربکس ها از متداول ترین گیربکس ها در خودرو های اتوماتیک بوده و سیستم انتقال قدرت از طریق مجموعه چرخ دنده های خورشیدی سیاره ای صورت میگیرید و خودروهایی همچون 206،پارس اتومات، 207، سوزوکی ویتارا، اچ سی کراس، هایما از این نوع محسوب میشوند.

گیربکس های AMT:
این نوع گیربکس ها همان گیربکس های معمولی هستند که دارای عملگر های الکترومکانیکی بوده و عمل تعویض دنده و کلاچ گیری به صورت خودکار انجام میشود. این گونه گیربکس ها دارای ساختاری ساده و شبیه به گیربکس های دستی داشته و هزینه نگهداری وسرویس پایینتری نسبت به سایر گیربکس اتوماتیک دارند

گیربکس های CVT
در این نوع گیربکس انتقال نیرو توسط دو مخروط و یک تسمه که آن ها را به هم متصل می نماید صورت میگیرد. ویژه بسیار مناسب این نوع گیربکس ها نداشتن افت سرعت و تکان خودرو در زمان تعوض دنده است. در خودرو های مانند نیسان تیاناو سوزوکی کیزاشی از این نوع گیربکس استفاده شده.

گیربکس های دوکلاچه DCT:
جدیترین نوع گیربکس های مورد استفاده در خودرو های اسپرت از این نوع بوده عملکرد این نوع مانند گیربکس های دستی است و تفاوت آن داشتن دو گیربکس مجزا برای دنده های زوج و فرد است. که هرکدام به صورت مستقل به یک مجموعه کلاچ متصل بوده و عمل تعویض دنده را انجام میدهد. کلاچگیری در این نوع گیربکس ها توسط عملگر های الکترومانیکی و یک واحد پردازنده مخصوص گیربکس انجام میشود.